Wan waves and wet winds labour,

Crowcall moest even grinniken toen Tall allerlei onderwerpen begon te noemen waar ze het over gehad zouden kunnen hebben. Ze onderbrak hem. Zo makkelijk liet ze haar verraad niet ongedaan maken. Zij wilde ook wel eens iets doen, iets teweeg brengen. Opnieuw vroeg hij waarom. O, Tall. Waarom was hij zo verbaasd? Wist hij niet wat hij voor haar betekende? Ach ja, zijn eerdere opmerking maakte al duidelijk dat hij dat niet doorhad. Blijkbaar besefte hij niet hoe weinig ze had buiten hem. Ze had een familie die ze eens in de zo veel tijd aan een grens even kon spreken, ze had een hoeveelheid vrienden die op één poot te tellen was. Tall leek te geloven dat ze na hun gesprekken terugkeerde naar een goed leven, maar deze gesprekken waren haar leven. Gestolen momenten aan een grens, dat was waar haar geluk uit bestond. Misschien had hij het begrepen als ze hem over het beleg van RiverClan had kunnen vertellen, over hoe alles daar zo mis was gegaan, maar hij was er niet geweest om het aan te vertellen, wel? Hij was weggeweest en nu ging hij weer weg, en dit was niet het moment om het erover te hebben. Ze was niet van plan hun korte tijd hier aan Bearclaw te verspillen. "Daarom", miauwde ze maar met een hulpeloze schouderophaal. "Waar moet ik beginnen? Een vriend is belangrijker dan een clan. Wij hebben altijd een droom gedeeld." Zij was degene die hem altijd had gesmeekt om aan die droom te werken. Zij was degene die zich altijd als eerste boos had gemaakt, terwijl hij kon blijven lachen (had hij echt gelachen achter die lach? Ze wist het nu niet zeker meer). Hij had haar zojuist een vraag gesteld en zij had antwoord gegeven, maar hoe veel had zij wel niet van hem gevraagd?

Wat ging ze doen? Wat kon ze doen? Ze wilde zo graag zeggen dat ook zij een plan klaar had liggen, maar ze had geen plan. Zij kon alleen maar wachten en hopen dat zijn idee zou werken. Die hoop was alles wat ze had, die hoop maakte dat ze niet door kon vragen, want ergens, diep vanbinnen, wist ze dat het antwoord haar niet zou bevallen, en daar was ze niet klaar voor. "Het hangt ervan af wat jouw plan me geeft om mee te werken", miauwde ze met een schouderophaal in een poging de moed erin te houden, te klinken alsof er kansen waren. Zij moest de opbouw zijn, toch? Ze wist niet of ze iets op kon bouwen, maar ze wist ook nog niet welke bouwstenen er zouden zijn, straks. Welke brokstukken. "En als het niet werkt..." Ze zweeg. Ja, wat dan? Terug naar... terug naar haar normale leven? Die eindeloze cyclus van hopen en praten en neergeslagen worden? Ze kon het niet. Dat kon ze niet. Hoe lang kon ze nog zo doorgaan voor ze instortte? Hoe vaak kon ze nog voor zichzelf opkomen voordat Bearclaw of een ander besloot dat het genoeg geweest was? Ze wilde niet zo sterven, ze wilde niet dat haar dood even pijnlijk en betekenisloos zou zijn als haar leven. Er moest toch meer zijn dan dat. Het moest toch ergens beter kunnen dan dat. Ook al was het misschien niet hier. Ze dacht aan de tunnel naar de bergen. Stelde ze Tall teleur als ze die noemde? Hij deed zo zijn best, gaf zo veel op voor een betere toekomst voor de clans. Hoe kon ze zeggen hoe vaak de gedachte door haar kop speelde dat ze het allemaal achter kon laten? Op kon geven? Hij gaf niet op, hij ging door tot het bittere einde. Maar ik wil geen bitter einde.

Hij keek haar niet aan toen hij antwoord gaf. Ze zweeg een moment terwijl ze zijn woorden op zich in liet werken. Zou hij het doen? Voor zichzelf kiezen? Met de manier waarop hij sprak, gaf hij haar het gevoel dat het daar al te laat voor was. Ze vroeg zichzelf of het voor haar al te laat was. Zou ze genoegen kunnen nemen met een leven in de bergen? Waren de katten daar überhaupt wel zoals ze zich herinnerde? Dingen die te mooi klonken om waar te zijn, waren dat meestal ook niet. Bestonden er wel mooie dingen? Er waren dingen die haar geluk brachten, natuurlijk, maar de pijn van hun uiteindelijke, onvermijdelijke verlies kroop als rot door hun wezen en gaf iedere zoetheid iets zuurs, iets bitters. Of was zij het zelf, die die rot in zich droeg? Andere katten leken niet zo veel moeite te hebben van mooie dingen te genieten. Hoe kon ze voor zichzelf kiezen? Welke keuzes waren er? Als zijn plan niet slaagde, zou dat wat ze wilde kiezen nooit gebeuren. Ze keek naar hem. Hij keek niet naar haar maar naar de horizon, en ergens voelde het alsof hij al weg was. De zorgen die ze niet in zijn ogen kon zien, zag ze in zijn schouders. "En jij?" vroeg ze, alsof er in de stilte een antwoord was geweest.

Ze konden zo veel praten en soms toch zo weinig tegen elkaar zeggen. Maar dat was vaak ook genoeg. Ze begrepen als geen ander dat geen antwoord ook een antwoord was, en ze leken elkaar ook zonder verdere uitleg wel te begrijpen. Voor emoties waren geen woorden nodig. Crowcall zou zich echter nog vaak genoeg afvragen of dat echt zo was, of dat ze toch vooral langs elkaar heen hadden gepraat, en dat hun 'begrip' van elkaar verder van de werkelijkheid stond dan ze dachten. Je kent me, zei hij. Corwcall snoof kort. Was dat zo? Kende ze hem? Kende hij haar? Ze dachten van wel. Ze dachten te weten hoe veel beter dan de ander was dan zijzelf waren. Ze drukte haar snuit tegen zijn schouder. Als ze allebei voor zichzelf zouden kiezen, nu, wat zou dat dan betekenen? Waar zouden ze dan voor kiezen? Ze zouden allebei weg kunnen gaan, de clans in hun eigen sop gaar laten koken. Zijn plan opgeven. Proberen elders geluk te vinden. "In een ander leven..." begon ze, maar ze wist niet goed hoe ze verder wilde. Ze wist niet eens zeker of ze iets wilde zeggen of iets wilde vragen.
En misschien deed het er ook niet zo toe, want dit was nu eenmaal het leven dat ze hadden. En daarin konden ze niet zomaar vertrekken. Niet zolang er een kans was dat het hier goed kon komen. Niet zolang zij haar broertjes had en er een mogelijkheid bestond dat ze als familie bij elkaar konden komen. Haar vader was weggegaan toen hun samenzijn eindelijk binnen handbereik was. Zij kon niet hetzelfde doen. Tall ging weg, maar alleen omdat hij zijn deel had gedaan. Hij gaf alles op voor dit plan en ze moest het tot het einde uitzitten, tot het einde blijven hopen. Eerst hopen dat alles goed zou komen. Daarna hopen dat er nog een kans was om weg te komen als alles niet goed kwam. Daarna... Tja. Ze moest niet zo ver vooruit willen denken. Dat was altijd al haar probleem geweest, ze dacht te veel, en dan vooral te veel dingen die niet overeenkwamen met wat anderen dachten. "Het komt vast goed", miauwde ze. Ze geloofde er geen barst van. Maar stiekem hoopte ze het toch een beetje.

Ze wilde niet dat hier een einde aan kwam, aan dit moment, aan haar en Tall naast elkaar. Zijn geur bracht een nostalgie bij haar omhoog die ze nergens anders voor voelde, en daarmee ook een zeker verdriet, want het voelde alsof dit al voorbij was, alsof hij al iemand van vroeger was, hun vriendschap iets van vroeger. Er was niemand die ze al zo lang kende en met wie ze zo'n verbondenheid voelde. Ze kende hem al zo lang. Er was sindsdien zo veel veranderd, en te veel hetzelfde gebleven. Ze leunde tegen hem aan en zijn warmte voelde als de laatste zonnestralen van een zachte avond, en zoals de schemering zou ook dit voorbij gaan. Dit moment van geluk had al de bijsmaak van verlies en ieder woord dat ze zeiden probeerde de toekomst uit te stellen door het verleden nog voor even terug te halen, de herinneringen die ze deelden, de verhalen die ze elkaar hadden verteld.
Ze glimlachte toen hij een verhaal voor haar spinde, een fantasie waarin ze zich voor even kon verliezen. Een ander leven. O, hoe makkelijk ze haar ogen sloot voor de waarheid om enkel naar zijn verhaal te luisteren, hoe makkelijk ze alle kritische vragen negeerde, en alle tekenen die toch zo duidelijk maakten dat haar goede vriend een kronkelig pad bewandelde dat alleen maar dieper de nacht in kon leiden. Ze wilde gewoon zo graag dat alles even anders was, desnoods alleen maar even anders léék. Wat maakte het uit of het echt was, als je in een droom eventjes vreugde kon vinden? Waarom vragen naar zijn plannen of denken aan alle ellende die eruit voort kon komen, als je ook kon denken aan hoe Tall eruit gezien zou hebben met een rode vacht? Bruin stond hem beter, meende ze. En zij, Crowstar? "En in welk leven zou dat gebeuren?" miauwde ze, een beetje schamper, maar ook geamuseerd. "Het leven waarin ik het loyale kind van twee trotse WindClanouders was? Dapper en ambitieus en genadeloos. En zonder oog voor een of andere rooie ShadowClanner."